Bij mij aan tafel zitten drie broers. Hun vader is onlangs overleden en zij moeten nu de erfenis van hun vader gaan regelen. Moeder was al eerder overleden.

Het testament van vader wordt doorgenomen. Vader blijkt een aantal zéér strenge clausules te hebben opgenomen in zijn testament. Hij heeft hierin onder meer bepaald dat het familievermogen altijd bij zijn eigen kinderen en kleinkinderen moet blijven en nooit naar anderen buiten de familie mag vererven.

In het testament is daarvoor één tweetrapsclausule opgenomen. Vader heeft alvast bepaald waar het erfdeel van zijn zonen naartoe gaat wanneer een zoon later komt te overlijden. Het erfdeel gaat dan eerst naar de kinderen van die zoon, en als de zoon zelf geen kinderen heeft gaat het erfdeel naar de andere twee zonen, en vervolgens weer naar hun kinderen. De zonen mogen het geërfde vermogen zelf wel gebruiken, maar kunnen niet zelf bepalen wie dit vermogen na hun overlijden krijgt.

Een van de zonen is al twintig jaar gelukkig getrouwd, maar heeft zelf geen kinderen. Dit betekent dat hij het geërfde vermogen nooit aan zijn echtgenote kan nalaten. Zodra hij overlijdt gaat dit vermogen naar zijn broers. Zelfs als zijn echtgenote dan nog leeft.
Een andere zoon heeft een ‘samengesteld gezin’ met één eigen kind en één stiefkind die hij als eigen kind beschouwt. Het gevolg van de clausule is dat hij zijn eigen kind en zijn stiefkind niet gelijk kan behandelen. Zijn eigen kind zal later een gedeelte van het familievermogen erven terwijl zijn stiefkind daar geen recht op heeft.
Daarnaast zijn de zonen vanwege de ‘tweetrapsclausule’ verplicht om ieder jaar aan elkaar verantwoording af te leggen over de wijze waarop zij het geërfde vermogen besteden.

De zonen zijn erg teleurgesteld in het testament van vader. Door het testament worden aan hen veel beperkingen opgelegd. Maar vooral het feit dat vader hen de keuze heeft afgenomen om zelf te beslissen aan wie zij het geërfde vermogen later willen nalaten zit hen dwars.
Vader heeft met zijn testament ver over zijn graf willen regeren. Dit werd door de zonen echter niet in dank afgenomen.
 

mr. Floris van Hal
Notariskantoor Teeuwen te Boxmeer