Wat betekent de rampenclausule in het erfrecht?
Man en vrouw, gehuwd, zonder kinderen, komen kort na elkaar te overlijden. Ze hebben geen testament gemaakt.
Stel, de man is de langstlevende, ook al is dit maar 5 minuten, wat ook kan worden vastgesteld, dan gaat de hele erfenis naar de familie van de man. Wie zijn dat? Ouders, broers/zusters, danwel kinderen van vóóroverleden broers en zusters. Meestal is het niet gewenst dat de hele erfenis naar één familie gaat.
In de testamenten die wij maken nemen wij dan meestal de rampenclausule op. Een dergelijke clausule houdt in dat in zo'n geval de helft van de erfenis naar de familie van de man gaat en de andere helft naar de familie van de vrouw.
Soms willen cliënten ook iets anders regelen, omdat bijvoorbeeld de familieverhoudingen met één of meer personen niet meer zo goed zijn.

Onlangs moest de rechter over het navolgende oordelen.
Man en vrouw kwamen tijdens hun huwelijksreis zeer kort na elkaar te overlijden door voedselvergiftiging. Zij hadden geen testament gemaakt. De man kwam als laatste te overlijden.
Er ontstond onenigheid tussen de families van de man en de vrouw over wie nu erfgenaam was. De familie van de man stelde dat zij op grond van de wet de enige erfgenamen waren.
De familie van de vrouw stelde zich op het standpunt dat dit niet redelijk was en dat het zonder meer de wens van de man en vrouw zou zijn geweest dat in zo'n geval de nalatenschap tussen beide families zou worden verdeeld.
Eigenlijk vond de familie van de man dit laatste ook, maar zij waren bang voor de eventuele fiscale consequenties daarvan.
De rechter hakte de knoop door en oordeelde dat op grond van de redelijkheid en billijkheid de helft van de nalatenschap aan de familie van de man toekwam en de andere helft aan de familie van de vrouw.

Heeft u hierover nog vragen, dan helpen wij u graag.

Mr. Dré Teeuwen
Notariskantoor Teeuwen te Boxmeer