Regelmatig krijg ik de vraag of het niet beter is om ‘het huis alvast op naam van de kinderen te zetten’. Vroeger kon daarmee een belastingvoordeel worden behaald, omdat het huis dan tegen een lagere waarde kon worden overdragen. De ouders kregen het levenslang recht van vruchtgebruik. Bij het overlijden van de ouders eindigde het vruchtgebruik. Over het eindigen van het vruchtgebruik hoefde geen belasting betaald te worden.

Inmiddels zijn er diverse wetswijzigingen geweest. Als een huis nu wordt overgedragen aan kinderen mag nog steeds een lagere waarde worden gehanteerd wanneer de ouders het levenslang vruchtgebruik houden. Echter, als de ouder op het moment van overlijden de woning nog gebruikt, dan wordt de waarde van de woning op het moment van overlijden meegenomen voor de heffing van erfbelasting. De kinderen mogen van die waarde alleen dat gedeelte aftrekken dat zij daadwerkelijk hebben betaald om de woning op naam te krijgen.

Dit betekent dat het belastingvoordeel dat de kinderen eerder hadden, omdat zij de woning tegen een lagere waarde konden overnemen, bij overlijden alsnog wordt belast. Bovendien geldt dat de waardestijging die zich voordoet ná de overdracht aan de kinderen, ook nog kan worden belast met erfbelasting.
Als ouders de woning (gedeeltelijk) belastingvrij hebben geschonken aan de kinderen, kan dit ook betekenen dat het belastingvrij geschonken gedeelte bij overlijden alsnog wordt belast met erfbelasting.

Het overdragen van de woning heeft ook gevolgen voor de inkomstenbelasting. De ouders moeten de waarde van het vruchtgebruik opgeven in box 3 van de inkomstenbelasting. De kinderen moeten de waarde van de ‘blote-eigendom’ opgeven in box 3 van de inkomstenbelasting. De koopprijs die de kinderen wél betalen voor het huis komt bij de ouders in box 3 er bij. Als de kinderen de koopprijs schuldig blijven aan de ouders, dan moeten de ouders deze vordering opgeven in box 3.
Een groter box 3 vermogen kan nadelig zijn. Voor de Wet langdurige zorg betekent dit, dat er méér (box 3) vermogen ‘meetelt’ voor de berekening van de eigen bijdrage. Daardoor kan de eigen bijdrage hoger uitvallen dan wanneer de ouders zelf eigenaar zouden blijven van de woning.

Het ‘huis op naam van de kinderen zetten’ terwijl de ouders er blijven wonen geeft meestal geen belastingvoordeel meer en vaak wel nadelen. Daar komt nog bij dat de ouders ook niet meer ‘de baas zijn over hun eigen huis’.

mr. Floris van Hal
Notariskantoor Teeuwen te Boxmeer