Regelmatig krijg ik van cliënten te horen, als ik de vraag stel of zij al een levenstestament hebben: "Ik heb al een testament". Veel mensen realiseren zich niet dat een levenstestament iets anders is dan een testament. Nu begrijp ik ook wel dat deze woorden verwarrend zijn.

Wat is nu het verschil?

In een testament regel je zaken die van toepassing zijn na het overlijden. Je regelt wie erfgenaam is, wie de begrafenis/crematie regelt, wie voogd wordt over de minderjarige kinderen en je kunt regelen dat wat de kinderen erven onder bewind blijft staan tot dat ze bijvoorbeeld de leeftijd van 23 jaar hebben bereikt. Ook kan iemand die volgens de wet erft, bijvoorbeeld een kind, worden onterfd. Onterven van een kind betekent dat een kind geen recht heeft op goederen, maar onder omstandigheden wel op de legitieme portie. De legitieme portie is een bedrag in geld gelijk aan de helft van hetgeen het kind zou hebben geërfd, indien het kind erfgenaam volgens de wet zou zijn geweest.

In een levenstestament regel je zaken voor het geval iemand wel nog in leven is maar wilsonbekwaam is (bijvoorbeeld: dementie, alzheimer, coma).

Stel er is een echtpaar waarvan de man wilsonbekwaam is. Het echtpaar heeft een eigen woning en de vrouw wenst de woning te verkopen en in eigendom over te dragen. Dit kan de vrouw dan niet, omdat de man ook moet tekenen maar wilsonbekwaam is. De enige oplossing is dan dat de vrouw aan de kantonrechter verzoekt om de goederen van de man onder bewind te stellen en vervolgens aan de kantonrechter toestemming vraagt om de woning in eigendom over te dragen. Als vervolgens het huis overgedragen is, waardoor er veel geld op de bank staat en de vrouw dit geld wil schenken aan de kinderen om te voorkomen dat teveel geld bij het verzorgings-/verpleeghuis komt of er later veel erfbelasting betaald moet worden, zal de rechter deze schenking kunnen verbieden.

De regie in eigen hand houden

Om de regie in eigen hand te houden, kunt u een levenstestament maken. In het levenstestament kunnen de echtelieden elkaar volmacht verlenen om namens de ander zaken te regelen. De echtelieden kunnen bijvoorbeeld elkaar direct vanaf het moment van het ondertekenen van de akte volmacht verlenen. Als er kinderen zijn, kunnen de ouders bijvoorbeeld regelen dat de kinderen de volmacht pas kunnen gebruiken indien een onafhankelijke arts heeft verklaard dat de echtelieden of de langstlevende wilsonbekwaam zijn/is.

Wat houdt dit in de praktijk in?

De gevolmachtigde kan geld opnemen bij de bank, betalingen doen, het huis verkopen en de opbrengst geheel of gedeeltelijk al schenken aan bijvoorbeeld de kinderen.
Meestal vindt men het toch prettiger dat de kinderen het geld ontvangen, in plaats van het verzorgings-/verpleeghuis. Ook is het prettiger dat daardoor later mogelijk minder erfbelasting betaald hoeft te worden.

In het levenstestament kunt u ook de wensen opnemen die u heeft voor het geval u ernstig ziek bent en niet meer beter wordt. U bent terminaal en kunt zelf geen beslissingen meer nemen. Wie vertegenwoordigt u dan bij de artsen?
Voorts moet u denken aan de wens om te stoppen met verdere behandeling door de artsen (palliatieve sedatie) en euthanasie.

Conclusie: een testament en levenstestament zijn twee verschillende akten. Vaak vragen mensen of dit niet in één akte kan worden geregeld. Dit kan niet omdat in een testament volgens de wet alléén maar zaken mogen worden geregeld die gelden na het overlijden.

Voor meer informatie bent u welkom op ons gratis spreekuur in Boxmeer: iedere maandag van 17.00 uur tot 18.30 uur; u gelieve hiervoor telefonisch een afspraak te maken of op ons gratis spreekuur in MFC Oelbroeck (Breestraat 1d) te Sint Anthonis: iedere 1e en 3e maandag van de maand van 17.00 uur tot 18.30 uur; zonder afspraak.

Mr. Dré Teeuwen
Notariskantoor Teeuwen te Boxmeer
www.notaristeeuwen.nl
telefoon: 0485-573472